Rocznica powstania w NRD

W sobotę, 17 czerwca, o godzinie 16:00 na Placu Pocztowym w Gӧrlitz rozpoczną się obchody 70. rocznicy powstania czerwcowego z 1953 roku. Uroczystości upamiętniające ofiary masowego protestu robotników, stłumionego przez wojska sowieckie, potrwają do wieczora.

Obchody rocznicowe rozpoczną się o godzinie 16:00 na Placu Pocztowym przy tablicy upamiętniającej ofiary wydarzeń z 17 czerwca 1953 r. W programie krótkiej uroczystości zaplanowano wystąpienia okolicznościowe Nadburmistrza Gӧrlitz i Premiera Saksonii, złożenie wieńców pod tablicą pamiątkową i minutę ciszy w hołdzie ofiarom protestów. Oprawę muzyczną zapewni Lausitzer Blechbläserensembles.

O godzinie 17:00 w historycznej sali obrad ratusza w Görlitz, Nadburmistrz Miasta Görlitz Octavian Ursu powita gości honorowych, a wśród nich prof. dr. Stephana Harbartha, Prezesa Federalnego Trybunału Konstytucyjnego oraz Bronisława Komorowskiego, Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2010-2015, którzy dokonają wpisu pamiątkowego w Złotej Księdze Miasta Görlitz.

O godzinie 18:00 w Forum Kultury Synagoga Gӧrlitz rozpocznie się wydarzenie „Tęsknota za wolnością” z udziałem licznych gości, przybyłych na zaproszenie Premiera Saksonii Michaela Kretschmera. W programie wystąpienia prof. dr. Stephana Harbartha, Prezesa Federalnego Trybunału Konstytucyjnego i Bronisława Komorowskiego Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej w latach 2010-2015.

70 lat temu, 16 czerwca 1953 roku, w Niemieckiej Republice Demokratycznej wybuchły masowe protesty społeczne i strajki. Szacuje się, że w demonstracjach i rozruchach, do których doszło w ponad siedmiuset miejscowościach, uczestniczyło ponad milion osób. Protesty, których głównym powodem były początkowo zawyżone normy pracy, stopniowo przerodziły się w żądania polityczne, a strajki objęły w sumie około 600 zakładów pracy. Do uczestników strajków, którzy wyszli na ulice, zaczęli przyłączać się reprezentanci innych grup społecznych, a żądania narastały lawinowo i dotyczyły ustąpienia rządu, usunięcia premiera i sekretarza generalnego Komitetu Centralnego SED oraz uwolnienia więźniów politycznych. Z czasem zaczęto formułować oczekiwania połączenia Niemiec, czego symbolem było zerwanie czerwonej flagi z Bramy Brandenburskiej i zawieszenie na niej flagi czarno-czerwono-złotej. W ślad za strajkami nastąpiły wystąpienia czynne. W Magdeburgu, Halle (Saale), Lipsku, Bitterfeld, Jenie i Görlitz protestujący opanowali urzędy i budynki publiczne. W wyniku szturmu więzień uwolniono około 1300 osób. W Jenie i Rathenow zlinczowano pracowników Stasi.

Powstanie zostało brutalnie spacyfikowane przez Sowietów, przy pełnym poparciu władz NRD-owskich. Przeciwko protestującym skierowano szesnaście dywizji wojskowych. Na ulice wyjechały czołgi. Wprowadzono stan wyjątkowy, który trwał cztery tygodnie. W tym czasie zginęły 24 osoby, a 18 sąd wojskowy skazał na rozstrzelanie. Aresztowano około 1600 osób.