Nagroda Mostu
Międzynarodowa Nagroda Mostu (der Internationale Brückepreis) jest przyznawana od 1993 roku (od 1998 r. rokrocznie), początkowo przez miasto Görlitz, od 2001 roku wspólnie przez Europa – Miasta Zgorzelec/Görlitz, wybitnym osobom budującym mosty porozumienia pomiędzy ludźmi i narodami, w uznaniu zasług dla zbliżania ludzi różnych nacji, kultur i poglądów. Głównym kryterium wyboru laureata jest jego osobiste zaangażowanie w tworzeniu impulsów pobudzających do myślenia i działania na rzecz integrowania ludzi, narodów, kultur. Laureat może pochodzić z różnych dziedzin życia społecznego.
Nagrodę przyznaje Stowarzyszenie Wspierania Międzynarodowej Nagrody Mostu Europa-Miasta Zgorzelec/Görlitz, a o tym, kto w danym roku otrzyma nagrodę, decyduje ostatecznie Towarzystwo Przyznawania Międzynarodowej Nagrody Mostu Europa-Miasta Zgorzelec/Görlitz pełniące rolę kapituły, liczącej do 15 członków zwyczajnych. Pięcioro członków tj. Nadburmistrz Görlitz, Burmistrz Miasta Zgorzelec, Biskup Regionalny Diecezji Görlitz Ewangelickiego Kościoła Berlina-Brandenburgii – Śląskich Górnych Łużyc, Biskup Rzym.-Kat. Diecezji Görlitz oraz Rektor Wyższej Szkoły Zittau/Görlitz zasiada w niej z racji pełnionej funkcji. Pozostali członkowie pochodzą z wyboru i mogą nimi być mieszkańcy Europa-Miasta Zgorzelec/Görlitz oraz osoby działające w lub na rzecz Europa-Miasta Zgorzelec/Görlitz. Członkowie kapituły działają w niej społecznie. Wręczenie nagrody odbywa się jesienią, podczas uroczystej gali. Laureaci zwykle goszczą w Zgorzelcu i Görlitz około trzech dni, podczas których zwiedzają obydwa miasta, wpisują do ksiąg pamiątkowych i uczestniczą w otwartych spotkaniach z mieszkańcami.
Uroczystość wręczenia nagrody i pobyt laureata w Europa – Mieście, podobnie jak sama nagroda dotowana kwotą 2.500 euro, są finansowane przez Stowarzyszenie Wspierania Międzynarodowej Nagrody Mostu Europa-Miasta Zgorzelec/Görlitz ze środków finansowych pozyskanych od sponsorów oraz z darowizn.
LAUREACI NAGRODY MOSTU: –
- Marion Gräfin Dönhoff, działaczka opozycji antyhitlerowskiej, dziennikarka, wydawca tygodnika „Die Zeit”, założycielka fundacji wspierającej porozumienie między Niemcami i krajami sąsiednimi (1993 r.);
- Adam Michnik, historyk, eseista i publicysta polityczny, współzałożyciel, a obecnie redaktor naczelny Gazety Wyborczej (1995 r.);
- Jiři Gruša, czeski opozycjonista, pisarz i ambasador, od 2004 r. Prezydent Międzynarodowego P.E.N. Clubu (1998 r.);
- Freya von Moltke, założycielka Fundacji „Krzyżowa” dla Porozumienia Europejskiego, wielka przyjaciółka Polski i Polaków (1999 r.);
- Arno Lustiger, aktywista ruchów żydowskich w Niemczech, były więzień obozów koncentracyjnych w Oświęcimiu i Buchenwaldzie, pisarz żydowski (2000 r.);
- Kardynał Miloslav Vlk, arcybiskup metropolita praski, prymas Czech (2001 r.);
- Prof. dr Władysław Bartoszewski, historyk i były polski minister spraw zagranicznych, były żołnierz Armii Krajowej, działacz Polskiego Państwa Podziemnego, więzień Auschwitz, orędownik pojednania polsko-żydowskiego oraz polsko-niemieckiego (2002 r.);
- Prof. Kurt Biedenkopf, były premier Saksonii, którego osobisty wkład przyczynił się do zbliżenia między Niemcami i Polska, między krajami Unii Europejskiej a państwami kandydującymi do niej (2003 r.);
- dr Valdas Adamkus, prezydent Litwy zasłużony dla rozwoju demokracji i porozumienia w Europie (2004 r., odebrana w 2005 r.),
- Giora Feidman, argentyński wykonawca muzyki klezmerskiej, pochodzenia żydowskiego, współtwórca muzyki do filmu „Lista Schindlera” (2005 r.);
- Günter Grass, pisarz niemiecki, laureat literackiej nagrody Nobla z 1999 r., zaangażowany w pojednanie polsko-niemieckie (2006 r., w związku z kontrowersjami wokół jego służby w oddziałach Waffen-SS wycofał się z przyjęcia nagrody);
- Arvo Pärt, estoński kompozytor muzyki chóralnej i instrumentalnej (2007 r.),
- Fritz Stern, urodzony we Wrocławiu amerykański historyk pochodzenia żydowskiego, badacz i znawca historii Niemiec , a szczególnie relacji między Żydami a Niemcami w XIX i XX w. (2008 r.).
- Norman Davies, naukowiec i autor publikacji o historii Europy, Polski i innych krajów europejskich, zwłaszcza wschodnioeuropejskich (2009 r.)
- Tadeusz Mazowiecki, dziennikarz, opozycjonista, 1. niekomunistyczny premier RP w latach 1989-1990 (2010r.)
- prof. dr Gesine Schwan, jako rektor Uniwersytetu Europejskiego Viadrina we Frankfurcie n. Odrą w latach 1999 -2008 otworzyła dużą liczbę nowych kierunków studiów, umożliwiając polskim studentom naukę na tej uczelni. Przyczyniła się też do utworzenia w Słubicach Collegium Polonicum (2011r.),
- dr Vitali Kliczko, światowej sławy bokser, charytatywnym zaangażowaniem wykazał się w licznych inicjatywach dla dzieci i młodzieży, na przykład w ramach programów na Ukrainie, w projekcie UNESCO „Edukacja dla dzieci w potrzebie”, w projektach pomocy w Rumunii i Brazylii oraz jako ambasador Fundacji Laureusa (2012r.),
- Steffen Möller, pisarz, aktor i kabareciarz, przez wielu uważany za najskuteczniejszego ambasadora Niemców i Niemiec w Polsce, jego książki pomagają poznać się „obcym sobie sąsiadom” (2013r.),
- dr Jean-Claude Juncker, jedna ze znaczących osobistości w procesie integracji Europy i zbliżania się nowych i starych członków Unii Europejskiej w minionych 20 latach (2014r.)
- Olga Tokarczuk, pisarka, w swoich powieściach, esejach i krótkich formach literackich buduje mosty literackie między ludźmi, kulturami i pokoleniami, zwłaszcza mieszkańcami pogranicza trzech krajów: Polski, Niemiec i Czech (2015r.)
- prof. Timothy Garton Ash, historyk i naukowiec, publicysta oraz autor książek zajmujący się od 30 lat opisywaniem autorytarnych i totalitarnych struktur, ich wpływów oraz przezwyciężania ich, szczególnie w Europie Środkowo-Wschodniej (2016r.)
- Arcybiskup prof. dr Alfons Nossol, emerytowany biskup opolski, działający na rzecz „połączenia religii, wyznań i narodów we wspólnocie ducha”, udało się jemu stworzyć szczególną więź między Polakami i Niemcami, również dzięki swoim korzeniom w Śląsku. (2017r.)
- Daniel Libeskind, światowej sławy architekt, autor projektów budynków m. in. Muzeum Żydowskiego w Berlinie, apartamentowca przy ulicy Złotej 44 w Warszawie, podejmujący w swojej architektonicznej twórczości temat tragicznych wydarzeń historii XX i XXI w.(2018r.)
- Bente Kahan, norweska piosenkarka, aktorka, dramatopisarka, związana z Wrocławiem. Jest jedną z czołowych wykonawczyń pieśni żydowskich w Europie. (2019r.)
- Tzipi Livni, uchodzi za jedną z najbardziej wpływowych polityków na Bliskim Wschodzie od czasu Goldy Meir. Kierowała m.in. izraelskim ministerstwem sprawiedliwości oraz ministerstwem spraw zagranicznych, była też zastępcą premiera. (2020r.)
- Herta Müller, niemiecka pisarka urodzona w rumuńskim Banacie. W 1987 roku wyemigrowała i osiedliła się w Berlinie Zachodnim. W 2009 roku została laureatką literackiej Nagrody Nobla (2022r.)
- prof. dr Dieter Bingen, niemiecki politolog i były wieloletni dyrektor Niemieckiego Instytutu Spraw Polskich w Darmstadt, od 2004 roku związany także z Hochschule Zittau/Gӧrlitz. (2023)
- Mirjana Špoljarić Egger, jest szwajcarską dyplomatką, która od października 2022 roku pełni funkcję przewodniczącej Międzynarodowego Komitetu Czerwonego Krzyża (MKCK). Jest pierwszą kobietą na tym stanowisku w historii organizacji, wcześniej pracowała m.in. w ONZ jako asystentka sekretarza generalnego. (2024r.)