16 kwietnia – w naszej lokalnej historii dzień szczególny, poświęcony bohaterskim żołnierzom II Armii Wojska Polskiego, którzy rankiem 16 kwietnia 1945 roku pod Toporowem przystąpili do forsowania Nysy Łużyckiej.
Rokrocznie tego dnia spotykaliśmy się o 12:00 przed Pomnikiem Orła Piastowskiego na Cmentarzu Żołnierzy II Armii Wojska Polskiego by oddać hołd bohaterskim żołnierzom. W tym roku ta ważna dla nas data historyczna przypada na Triduum Paschalne w wierze rzymskokatolickiej. I tak, 16 kwietnia 2022 roku katolicy z całego świata świętują Wielką Sobotę stąd uroczystości na zgorzeleckim cmentarzu będą miały charakter symboliczny. Osoby i delegacje chcące upamiętnić forsowanie Nysy Łużyckiej mogą składać wiązanki kwiatów pod Pomnikiem Orła indywidualnie bądź w grupach w ciągu całego dnia. Niech ten gest stanie się wyrazem naszego szacunku i uznania dla poległych.
Oficjalna delegacja władz samorządowych miasta Zgorzelec złoży wieńce pod Pomnikiem Orła Piastowskiego o godz. 11:00.
Uczcijmy ten dzień chwilą osobistej zadumy! #zgorzelecpamięta
Forsowanie Nysy Łużyckiej rozpoczęło Operację Łużycką – jedną z najkrwawszych, najbardziej zaciętych bitew II wojny światowej, którą niedoświadczeni żołnierze II Armii Wojska Polskiego stoczyli w najtrudniejszych warunkach, często w okrążeniu, ścierając się ze zdeterminowanym i bardzo doświadczonym przeciwnikiem. To była prawdziwa bitwa żołnierzy, w której walczył każdy i nikt się nie oszczędzał. Zdarzało się, że do bezpośredniego starcia szły sztaby, tabory i artyleria. Mimo złego dowodzenia i braków w sprzęcie, żołnierze II Armii Wojska Polskiego powstrzymali niemiecką ofensywę, okupując to życiem i zdrowiem tysięcy ludzi. W walkach na Łużycach poległo blisko 5 tysięcy żołnierzy, ok. 10,5 tysiąca zostało rannych, a niemal 3 tysiące uznano za zaginionych. Większość, bo aż 3 402 spośród poległych spoczywa w mogiłach zgorzeleckiego Cmentarza Żołnierzy II Armii Wojska Polskiego, który jest jedną z największych polskich nekropolii wojskowych.
Warto zauważyć, że podobna sytuacja miała miejsce w roku 2006 kiedy to Niedziela Wielkanocna wypadała 16 kwietnia, natomiast kolejnym rokiem kiedy rocznica forsowania Nysy Łużyckiej zbiegnie się wraz ze Świętami Wielkanocnymi będzie rok 2028.